یک عامل موثر بر بهبود حافظه
سلامت: تحقیقات جدید نشان میدهد جویدن مواد غذایی با سفتی متوسط ممکنست فراتر از خرد کردن غذا عمل کند و بتواند با افزایش سطح یک آنتی اکسیدان طبیعی، قدرت مغز را تقویت کند و در نتیجه حافظه را بهبود بخشد.
به گزارش سلامت به نقل از ایسنا، مطالعه ای که بتازگی در مجله «مرزها در علوم اعصاب سیستمی» (Frontiers in Systems Neuroscience) پخش شده، بررسی نموده است که جویدن مواد مختلف چگونه بر مغز تاثیر می گذارد و نشان داده که جویدن چوب در مقایسه با جویدن آدامس به میزان قابل توجهی موجب افزایش سطح آنتی اکسیدانی به نام «گلوتاتیون» در مغز می شود.
تحقیقات قبلی نشان داده اند که عمل جویدن می تواند بر فعالیت مغز و جریان خون تاثیر بگذارد. این مساله از این نظر مهمست که مغز برای عملکرد صحیح مدام به اکسیژن و مواد مغذی نیاز دارد و این منابع حیاتی با کمک جریان خون به مغز می رسند. حتی برخی مطالعات نشان داده اند افرادی که مشکل جویدن دارند، بطور معمول قدرت شناختی ضعیف تری دارند. با این وجود، هنوز دقیقا معین نیست هنگام افزایش جریان خون ناشی از جویدن چه تغییرات متابولیکی در مغز رخ می دهد.
یکی از حوزه های مورد توجه استرس اکسیداتیو در مغز است. استرس اکسیداتیو در حقیقت صدمه ای است که مولکول های مضر به نام رادیکال آزاد به سلول های مغزی وارد می کنند. این نوع لطمه در پایین آوردن عملکرد مغز هم زمان با افزایش سن نقش مهمی دارد. مغز در مقابل استرس اکسیداتیو بسیار لطمه پذیر است، برای اینکه اکسیژن زیادی مصرف می کند و چربی هایی دارد که به آسانی لطمه می بینند.
مغز برای صیانت از خود از آنتی اکسیدان ها بهره می گیرد که یکی از مهم ترین آنها گلوتاتیون است. گلوتاتیون مانند یک محافظ برای سلول های مغزی عمل و رادیکال های آزاد اکسیژن مضر را خنثی می کند. متخصصان در این مطالعه کنجکاو بودند ببینند آیا جویدن خصوصاً جویدن مواد با درجات سختی مختلف، می تواند بر سطح این آنتی اکسیدان محافظ در مغز تاثیر بگذارد یا خیر. آنها همین طور می خواستند بررسی نمایند آیا تغییرات در سطح گلوتاتیون با تغییرات در مهارت های شناختی ارتباط دارد یا خیر.
جهت بررسی این پرسش ها، متخصصان ۵۲ دانشجوی سالم یک دانشگاه در کره جنوبی را مطالعه کردند. آنها دانشجویان را به دو گروه تقسیم کردند: یک گروه آدامس می جوید و گروه دیگر چوب هایی کوچک مشابه چوب بستنی می جویدند. متخصصان اطمینان حاصل کردند که دو گروه از نظر سن، جنسیت و سطح تحصیلات مشابه باشند.
به گزارش ایندیپندنت، متخصصان پیش از شروع جویدن و سپس پنج دقیقه بعد از آن با بهره گیری از یک روش تصویربرداری مغزی ویژه به نام طیف سنجی تشدید مغناطیسی (Magnetic Resonance Spectroscopy) سطح گلوتاتیون را در قسمتی از مغز به نام قشر کمربندی قدامی اندازه گیری کردند. این ناحیه از مغز به سبب نقش مهمی که در کنترل شناختی و فرایندهای فکری دارد، مورد توجه قرار گرفت.
علاوه بر اندازه گیری سطح گلوتاتیون، تمامی شرکت کنندگان قبل و پس از جلسه جویدن، یک آزمون شناختی نیز انجام دادند که برای ارزیابی سریع جنبه های مختلف توانایی های شناختی همچون حافظه، توجه، زبان و توانایی های بصری ــ فضایی طراحی شده بود. این کار به متخصصان اجازه داد بررسی نمایند آیا تغییرات شناختی در رابطه با جویدن رخ داده است یا خیر.
متخصصان بعد از تحلیل داده ها به نتایج جالبی رسیدند. در مرحله نخست، آنها سطح گلوتاتیون در قشر کمربندی قدامی قبل و پس از جویدن را مشاهده نمودند و متوجه شدند سطح گلوتاتیون در گروهی که چوب جویده اند، بیش از قبل شده است. این نشان میدهد جویدن چوب احتمالاً مقدار این آنتی اکسیدان مهم در آن ناحیه مغز را افزایش داده است.
با این وجود، در سطح گلوتاتیون گروهی که آدامس می جویدند، تغییری قابل توجه مشاهده نشد. البته بین تغییر سطح گلوتاتیون در دو گروه جویدن چوب و آدامس تفاوت آماری معناداری وجود نداشت، اما روند کلی نشان می داد که افزایش گلوتاتیون در گروهی که چوب می جویدند، بیشتر بوده است.
در مرحله بعد، متخصصان رابطه بین تغییرات سطح گلوتاتیون و عملکرد در آزمون های شناختی را بررسی کردند. آنها دریافتند در گروهی که چوب می جویدند، افزایش سطح گلوتاتیون با نمرات آزمون های مربوط به حافظه فوری و حافظه داستانی رابطه مثبتی دارد. به این معنا که افرادی که بعد از جویدن چوب در سطح گلوتاتیون افزایش بیشتری نشان دادند، در آزمون های حافظه نیز عملکرد بهتری داشتند.
نکته جالب اینجاست که چنین رابطه ای در گروهی که آدامس می جویدند، مشاهده نشد و در ارتباط بین سطح گلوتاتیون و عملکرد حافظه ای تغییری یافت نشد.
البته این مطالعه هم مانند تمام تحقیقات، محدودیت هایی دارد که باید درنظر گرفته شوند. همچون این که این مطالعه فقط روی دانشجویان جوان و یک ناحیه از مغز متمرکز بود، مدت زمان جویدن کوتاه بود و تفاوت بین مواد جویدنی، فراتر از سختی درنظر گرفته نشده است.
با اینحال بطور خلاصه می توان اظهار داشت که این مطالعه دو یافته اصلی داشت: اول، جویدن چوب موجب افزایش سنتز گلوتاتیون در مغز شد. دوم، افزایش گلوتاتیون با بهبود عملکرد شناختی مرتبط بود و از آنجائیکه تا حالا هیچ دارو یا روش ثابتی برای افزایش سطح گلوتاتیون مغزی وجود ندارد، این یافته ها نشان می دهند که جویدن مواد نسبتا سخت می تواند روشی موثر برای تقویت دفاع آنتی اکسیدانی مغز باشد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب