یك متخصص شنوایی شناسی؛
شنیدن صداهای بلند چه عوارضی دارد
سلامت: یک متخصص شنوایی شناسی، ضمن تشریح مسائل و مشکلات افراد مبتلا به اختلال شنوایی در کشور، به مهم ترین نیازهای افراد ناشنوا و کم شنوا اشاره نمود.
به گزارش سلامت به نقل از مهر، احمدرضا ناظری، شنوایی را مهم ترین حس ارتباطی در انسان دانست و اضافه کرد: با شنوایی قادر به برقراری ارتباط اجتماعی هستیم و فقدان آن به درجات مختلف منجر به بروز تأثیرات متنوعی در زندگی خواهد شد. عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با اشاره به این که نه فقط ناشنوایان، بلکه تمام افراد مبتلا به اختلالات شنوایی و تعادل مخاطبان علوم شنوایی شناسی و خدمات توانبخشی هستند، عنوان کرد: بطور کلی کم شنوایی از لحاظ کیفی در سه گروه تعریف می شود. کاهش شنوایی انتقالی، آمیخته و حسی عصبی. وی درباب نوعی از اختلال شنوایی که بعنوان کم شنوایی انتقالی شناخته می شود، اظهار نمود: در این نوع از اختلال، پرده گوش، گوش میانی، زنجیره استخوانی و مکانیسم انتقال گوش میانی گرفتار مشکل می شود؛ به بیان دیگر در بررسی های بالینی لطمه در راه هوایی قابل مشاهده بوده و راه استخوانی آنچنان گرفتار لطمه نشده است. ناظری این نوع از کاهش شنوایی را قابل درمان دارویی و جراحی اعلام نمود و اضافه کرد: در کودکان و نوزادان شایع ترین علت مراجعه به پزشک، مشکل گوش است که به دنبال عفونت گوش میانی یا اوتیت مدیا (Otitis Media) رخ می دهد و اغلب به اختلال شنوایی انتقالی منجر می شود. در بزرگسالان نیز بیماری اتواسکلروز که یک بیماری پیشرونده در استخوانچه رکابی است، ایجاد کاهش شنوایی انتقالی می نماید. بطور کلی متخصصین گوش و حلق و بینی طیف وسیعی از اختلالات شنوایی انتقالی را می توانند در پروسه درمانی / جراحی مورد درمان قرار دهند. مدیر گروه شنوایی شناسی دانشگاه افزود: گروه دوم اختلالات از نظر ماهیت، آمیخته عنوان می شود. در این نوع از افت شنوایی با درگیری گوش میانی و تا حدی گوش داخلی و عصب شنوایی روبه رو هستیم. در این گروه در بعضی موارد ممکنست پیگیری درمانی و جراحی مؤثر واقع شود و در مواردی هم قابل پیگیری نباشد. ناظری گروه سوم را کاهش شنوایی های حسی- عصبی (Sensorineural Hearing Loss) خواند و اشاره کرد: در این گروه از کم شنوایان، ارگان حس، که حلزون است و سیستم عصبی یا انتقالی عصبی شنوایی گرفتار مشکل می شود. عضو هیئت علمی دانشگاه، اظهار داشت: نشانه های کاهش شنوایی های حسی- عصبی از بدو تولد یا حتی گاهی پیش از تولد ممکنست نمایان شود و تا آخر عمر تداوم پیدا کند، این بیماری گاهی پیشرونده و گاهی ثابت بوده و حتی در بعضی موارد با لطمه های دیگری نیز هم راه است. وی، نقش ژنتیک را در بروز اختلال شنوایی حسی عصبی بسیار مهم اعلام نمود و اضافه کرد: ژنتیک شنوایی مفهوم بسیار مهم و تا حدی هم مغفول در کشور ما است و باید ارتقای جایگاه مشاوره ژنتیک اختلالات شنوایی در سطوح جامعه بطور عمومی و میان متخصصان بطور اختصاصی مورد توجه قرار گیرد. البته عوامل اکتسابی همچون ابتلاء به خیلی از بیماریهای ویروسی و عفونی می تواند منجر به بروز این دسته از اختلالات شود. بعنوان مثال می توان از اوریون نام برد که یک بیماری ویروسی در دوران کودکی است و کاهش شنوایی حسی عصبی یکطرفه می تواند یکی از عوارض ان باشد. ابتلاء به مننژیت در دوران نوزادی و کودکی نیز عوارض شنوایی ناگواری به بار می آورد. افزایش بیلیروبین خون نوزاد در ایام نخست زندگی یکی از علل عمده ابتلاء به کاهش شنوایی حسی عصبی است. بدین جهت لازم است والدین در ایام نخست بعد از تولد نوزاد به این قبیل رویدادها توجه ویژه داشته باشند. ناظری اشاره کرد: افت شنوایی حسی- عصبی در طول زندگی هر فرد نیز ممکنست رخ دهد که کاهش شنوایی های دیررس یا Delayed onset genetic hearing loss نام دارد. برخی افراد ممکنست تا سنین نوجوانی و جوانی با اختلال شنوایی مواجه نشوند، اما در با تغییر عملکرد یک ژن، مشکل شروع شود و گاهی ممکنست پیشرونده هم باشد. این متخصص شنوایی شناسی افزود: بطور کلی اختلالات شنوایی حسی- عصبی ناشی از هر عاملی، اغلب قابل درمان طبی یا جراحی نیستند و لازم است در دوره نوزادی و کودکی به سرعت تشخیص داده شوند، بدین جهت است که ضرورت مداخله بموقع متخصصین شنوایی شناسی مطرح می شود. وی با اعلان اینکه زبان مهم ترین عنصر ارتباطی تمام انسان ها است، عنوان کرد: اگر آموزش زبان، به ویژه زبان گفتاری به خوبی صورت نگیرد، فرد با چالش های گوناگون رو به رو خواهد شد. توانایی سخن گفتن نیازی به آموزش آکادمیک ندارد و تنها محرک آن شنیدن است. یک نوزاد کافی است در معرض گفتار باشد و بشنود تا زبان را بیاموزد. ناظری اشاره کرد: اگر شما توانستید در دوره بحرانی (critical period) که از بدو تولد شروع و تا سه سالگی ادامه دارد، وجود لطمه شنوایی را تشخیص دهید، باید به سرعت برای جبران این لطمه مداخله صورت گیرد. امکان تشخیص اختلالات در برنامه جامع غربالگری شنوایی نوزادان وجود دارد. این متخصص شنوایی شناسی اظهار نمود: خوشبختانه این برنامه در کشور سال ها است بصورت جدی و پیشرفته دنبال می شود و می توان گفت هیچ کودکی در هیچ کجای کشور از این برنامه عقب نمانده است. در قالب برنامه جامع غربالگری شنوایی نوزادان، اگر احتمال وجود لطمه شنوایی تشخیص داده شود، بعد از ارزیابی های فیزیولوژیک و الکتروفیزیولوژیک و بررسی های دقیق تر از ماهیت اختلال، در صورت وجود، برای پیگیری های درمانی یا توانبخشی ارجاع داده می شود. ناظری اولین گام در صورت تشخیص اختلال شنوایی حسی- عصبی یا حتی انتقالی و آمیخته در کودکان و نوزادان که قابل درمان نباشند را تجویز ابزارهای کمک شنوایی اعلام نمود و اضافه کرد: این ابزارها شامل سمعک و ملحقات آن و کاشت حلزون است. انواع سمعک های پیشرفته و در دسترس تولید شده اند که نیاز افرادی که حتی آستانه شنوایی حدود ۸۰ تا ۹۰ دسی بل دارند و گرفتار کم شنوایی شدید هستند را مرتفع می کند. وی ادامه داد: بوسیله فرآیندی به نام کاشت حلزون و بواسطه تحریک الکتریکی عصب شنوایی می توان کودک کم شنوا یا ناشنوا را وارد دنیای شنوایی کرد. از این نظر نیز کشور ایران در زمره کشورهای برخوردار از دانش و فن آوری کاشت حلزون شمرده می شود. ناظری با اشاره به این که حس شنوایی حسی است که قابل توانبخشی است، اظهار داشت: در کنار استفاده از ابزار کمک شنوایی، مفهوم دیگری تحت عنوان توانبخشی شنوایی مطرح می شود که همکاران شنوایی شناس در کنار گفتار درمانگرها و معلمین کم شنواها این پروسه را مدیریت می کنند؛ کودک بوسیله سمعک یا پروتز کاشت حلزون صدا را می شنود و بوسیله مشارکت در برنامه توانبخشی شنوایی قدرت درست سخن گفتن پیدا می کند. وی اشاره کرد: توانبخشی شنوایی در زمینه بزرگسالان هم مصداق دارد. گروه کثیری از مراجعین ما سالمندان هستند. امید به زندگی در کشور بالا رفته و سن افراد به سن سالمندی نزدیک می شود. بدین ترتیب نیازهای ارتباطی در آنها پدیدار می شود و گرفتار کاهش شنوایی مربوط به سن یا همان پیر گوشی می شوند. این افراد کاندید توانبخشی شنوایی هستند. عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اشاره کرد: کاهش شنوایی هایی که در بازه های سنی بالا رخ می دهد sensorineural است، یعنی سیستم حسی و عصبی گرفتار پیری شده و سلول های مویی گوش داخلی یا رشته های عصب شنوایی و نیز مراکز مغزی مربوط به پردازش شنوایی گرفتار کاهش عملکرد می شوند. وی با اعلان اینکه حدود ۳۰ هزار سلول داخل فضای حلزون با وظیفه تبدیل انرژی و تعداد قابل توجهی فیبرهای عصبی مدیر اصلی شنوایی ما هستند، عنوان کرد: این سازوکار مثل بقیه اندام های بدن در دوران سالمندی گرفتار کاهش عملکرد می شوند و فرد مبتلا به پیرگوشی گرفتار انزوا و لطمه های شناختی می شود. در جهان مدرن امروزی کاهش شنوایی ناشی از سن یا پیرگوشی به مسئله بسیار مهم تبدیل گشته است. ظرفیت عظیمی در علم شنوایی شناسی ایران برقرار است تا به این مسئله که همراه با لطمه های شناختی و پردازشی نیز هست در دهه های بالای ۷۰ توجه گردد. وی افزود: در این راه به فرد سالمندی که مراجعه می کند و در برقراری ارتباط گرفتار مشکل است، سمعک و ابزار کمک شنوایی تجویز می شود، توانایی تقلیل یافته پردازش سیستم عصبی مرکزی نیز با برنامه های توانبخشی جبران می شود که نسبتاً در علوم شنوایی دنیا پروسه نوینی است. ناظری اظهار نمود: در بزرگسالان به درجات مختلف افرادی نیز هستند که گرفتار لطمه های شنوایی می شوند؛ چه اختلالاتی که منشأ ژنتیکی دارند و پیشرفت کرده اند و چه لطمه های اکتسابی که دلیل عمده آن زندگی در جوامع صنعتی و در معرض سر و صدا بودن است. این لطمه ها گاهی نیاز به مداخله دارد. وی ادامه داد: اگر امکان درمان طبی و جراحی وجود نداشته باشد، این افراد کاندید کارهای توانبخشی شنوایی هستند. بدین سبب با مجموعه ای از نقایص شنوایی، اختلالات شنوایی در یک بازه بزرگ سنی که از روز تولد شروع می شود و با آخرین روز زندگی خاتمه پیدا می کند، مواجه هستیم که برای تمام این مراحل تدابیر و کمک ها و راهکار هایی قابل ارائه است. مدیر گروه شنوایی شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی عنوان کرد: واقعیت این است که برخی اختلالات به ویژه کاهش شنوایی های فیزیولوژیک مثل پیرگوشی را نمی توان پیشگیری کرد و فقط سفارش های جنرال و عمومی طب مدنظر است؛ اصلاح سبک تغذیه، پرهیز از مصرف دخانیات و دوری از سر صداهای زیاد. ناظری در مورد نقش تغذیه در پیش گیری از لطمه های محتمل شنوایی عنوان کرد: تعدادی از لطمه های سیستم شنوایی به پرهیزهای جدی غذایی نیاز دارند، مثل بیماری منییر که افراد را گرفتار حملات سرگیجه می کند و همزمان حالت کیپی و مقداری هم کاهش شنوایی در فرکانس های پایین به همراه دارد، در این صورت از طرف متخصصان گوش و حلق و بینی گفته می شود از مصرف نمک و غذاهای محرک باید اجتناب شود. وی افزود: امروزه نسل جوان از هدفون های داخل گوش استفاده می نمایند که با یک دلیل بسیار ساده علمی این کار لطمه جدی به سیستم شنوایی وارد میکند. میزان صدای بین دهانه گوشی و پرده گوش حجم کمی دارد و در نتیجه فشار بالایی وارد میکند و این فشار بالا لطمه رسان است. ناظری اشاره کرد: این عادت در دراز مدت منجر به کم شنوایی خواهد شد و پدیده وزوز گوش را به همراه دارد؛ پدیده ای به دنبال از تنظیم خارج شدن عصب شنوایی که شنیدن صدای ناهنجار تا آخر عمر را سبب می شود. این لطمه تأثیر منفی عصبی و روانی و شناختی بر فرد می گذارد و یکی از موجبات ایجاد این پدیده همین صدای بلند شنیدن و در معرض صدای بلند بودن است. بدین سبب سفارش می شود از این اقدام اجتناب شود. عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، یکی از عمده نیازهای این جامعه را نیاز به ابزار دانست و اظهار داشت: نخستین و مهم ترین وسیله ای که باید با آن کم شنوایی را مدیریت نماییم، سمعک و دیگر ابزارهای شنوایی هستند که بواسطه مشکلات اقتصادی حالا جامعه، در مقاطعی مشکلات در این عرصه قابل اعتنا و دسترسی به آنها دشوار می شود. امیدوار هستم در شرایطی قرار بگیریم که این ابزارها به وفور و به سادگی در اختیار شنوایی شناسان باشند تا بتوانند با بهره بردن از روش های نوین و پیشرفته تنظیم، راستی آزمایی و تأیید عملکرد سمعک توان خواهان کم شنوا را از این موهبت خدادی بهره مند نماییم. ناظری بر ضرورت وجود نگاه تخصصی دراین زمینه اصرار کرد و ادامه داد امروزه تجویز، عرضه و ارائه و تنظیم سمعک و کمک افزارهای شنوایی به یک دانش بسیار پردامنه و علمی و بالینی تبدیل گشته است که انحصارا توسط متخصصین شنوایی شناسی و در دفاتر ارزیابی شنوایی ارائه می شود. وی ادامه داد خوشبختانه اخیراً شناسنامه خدمت تجویز و ارائه سمعک توسط شنوایی شناسان توسط معاون درمان وزارت بهداشت به تمامی نهادهای ذی ربط ابلاغ گردیده است. ناظری بر این سفارش مهم اصرار کرد که دریافت سمعک از غیر شنوایی شناس از قبیل مغازه های تجهیزات پزشکی یا شرکت های وارد کننده تجهیزات شنوایی یا دیگر افراد غیر مرتبط می تواند به ایراد لطمات غیر قابل جبرانی منجر شود. وی افزود: با توجه به این که تعداد قابل توجهی شنوایی شناس بوسیله دانشگاه های علوم پزشکی آموزش داده شده و الان در عرصه سیستم سلامت ایران فعالانه حضور دارند از مسئولان سیستم سلامت و خصوصاً سازمان های بیمه گر می خواهیم برخی موانع که اخیراً برای این گروه به وجود آمده و نظام ارائه خدمت آنان را با دشواری هایی مواجه نموده است، مرتفع کنند. بگفته ناظری، خدمت تخصصی، به ویژه تخصص های نوین در وهله اول باید به درستی تبیین و شناسایی شوند و سپس مورد حمایت قرار گیرند. وی اشاره کرد: کاشت حلزون، موضوعی حاکمیتی است و دولت وارد کننده این پروتز گران است. این حمایت هرچه بیشتر باشد، در آینده نزدیک جمعیت جامعه ناشنوایان به صفر نزدیک می شود. این متخصص شنوایی شناسی، نیاز دیگر ناشنوایان را حقوقشان اعلام نمود و اضافه کرد: در خیلی از کشورها حقوق ناشنوایان شناخته شده است و اجرا می شود، اما در کشور ما تامین رفاه این افراد در زمینه آموزش و حمل و نقل با کاستی هایی روبه رو است. وی، پشتیبانی از ظرفیت مطلوب شنوایی شناسی در کشور و ارائه خدمات باکیفیت را ضروری خواند و اظهار داشت: در پی طراحی دوره های دکترای حرفه ای در رشته شنوایی شناسی هستیم و اگر این اتفاق بیفتد در دورترین جاهای ایران می توان عالی ترین خدمات را ارائه داد.
منبع: salamatpic.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب